امروز : 1403/02/08

روش‌های بازرسی و کنترل کیفیت کالا

1402/02/21

روش‌های بازرسی و کنترل کیفیت کالا
✏️ عنوان مقاله روش‌های بازرسی و کنترل کیفیت کالا
📌 گروه بندی نکات مهم واردات کالا
📞 تماس با ما 02174612 | 02174551101-4
🧷 نام شرکت ✔️ شرکت بارسی خبرگان بین المللی تهران

روش‌های بازرسی و کنترل کیفیت کالا


مقدمه:

 طول فرآیند تولید انجام می‌شود. این فعالیت‌ها به منظور اطمینان از اینکه محصولات تولیدی با استانداردهای مطابقت دارند و از نظر کیفیت، عیوب و عوارض ناشی از استفاده از محصول، مشکلی وجود ندارد، انجام می‌شود. در ادامه به بررسی روش‌های بازرسی و کنترل کیفیت کالا پرداخته خواهد شد:

1.بازرسی دریافتی (Incoming inspection):

این روش به منظور بررسی کیفیت مواد اولیه و قطعات وارد شده بکار می‌رود. در این روش کیفیت مواد اولیه وارد شده بررسی شده و در صورتی که با استانداردهای موجود سازگار نباشند، از مصرف آن‌ها اجتناب می‌شود.

2.بازرسی فرآیندی (In-process inspection):

این روش با هدف کاهش مشکلات و عیوب در فرآیند تولید، از طریق بررسی کیفیت محصول در طول فرآیند تولید، به کار گرفته می‌شود.

3.بازرسی نهایی (Final inspection):

در این روش، کیفیت محصول نهایی بررسی می‌شود. بررسی‌های انجام شده در این روش، شامل بررسی ابعاد، وزن، رنگ، بو، ظاهر، ارزیابی کیفیت، انجام آزمایش‌های لازم و ... می‌شود.

4.بازرسی تصادفی (Random inspection):

این روش به صورت تصادفی انجام می‌شود و گاها به منظور بررسی کیفیت محصول در دسته‌های بزرگ و بسیاری از محصولات مورد استفاده قرار می‌گیرد.

 5.بازرسی از طریق نمونه‌برداری (Sampling inspection):

در این روش، نمونه‌های تصادفی از دسته‌های محصولات انتخاب می‌شوند و بررسی کیفیت آن‌ها انجام می‌شود. این روش با هدف کاهش هزینه‌ها و زمان مورد نیاز برای بازرسی کیفیت محصولات، استفاده می‌شود.

بازرسی از طریق نمونه‌برداری

در بازرسی از طریق نمونه‌برداری، نمونه‌هایی از یک دسته محصول به طور تصادفی انتخاب شده و بررسی کیفیت آن‌ها انجام می‌شود. هدف این روش کاهش هزینه‌ها و زمان مورد نیاز برای بازرسی کیفیت محصولات است.

برای انتخاب نمونه‌ها، از روش‌های مختلفی مانند روش تصادفی، روش خوشه‌بندی و روش سیستماتیک استفاده می‌شود. سپس نمونه‌ها بر اساس استانداردهای مشخصی که برای کیفیت محصول تعریف شده‌اند، بررسی می‌شوند. در صورتی که کیفیت نمونه‌ها با استانداردهای موجود سازگار باشد، بازرسی کیفیت برای دسته کلی محصولات تایید می‌شود. در غیر این صورت، تمام دسته محصولات باید برای بررسی کیفیت بازرسی شود.

مزیت این روش این است که به دلیل تعیین تعداد نمونه‌های بازرسی به طور دقیق، هزینه و زمان مورد نیاز برای بازرسی کیفیت کاهش می‌یابد. با این حال، این روش در مواردی که محصولات نامتقارن هستند، ممکن است به نتایج نامطلوبی منجر شود. به عنوان مثال، در صورتی که محصولات تولید شده در زمان‌ها یا خطوط تولید مختلف تولید شوند، نمونه‌های انتخاب شده نماینده کلیت دسته نخواهند بود.

بازرسی 100 درصد (100% inspection)

در بازرسی 100 درصد، تمامی محصولات یک دسته مورد بازرسی قرار می‌گیرند و تمامی عیوب و نواقص محصول بررسی می‌شود. این روش در صنایعی که عیب‌های کوچک می‌تواند به شدت تاثیر منفی بر کیفیت محصول داشته باشد، مثل صنایع الکترونیک و پزشکی، استفاده می‌شود.

از مزایای بازرسی 100 درصد این است که امکان دارد تمامی محصولات در سطح قابل قبولی از کیفیت باشند. همچنین در صورت وجود عیب در محصول، آن را می‌توان به راحتی تشخیص داد و رفع کرد. با این حال، هزینه و زمان مورد نیاز برای بازرسی 100 درصد بسیار زیاد است و ممکن است در برخی موارد اقتصادی نباشد. همچنین، این روش برای دسته‌های بزرگی از محصولات غیرعملی است و به همین دلیل در صنایع با حجم بالا، از روش‌های دیگری مانند بازرسی از طریق نمونه‌برداری استفاده می‌شود.

بازرسی ورودی (Incoming inspection)


بازرسی ورودی به معنای بازرسی مواد و قطعات وارد شده به کارخانه یا واحد تولید است. در این روش، قبل از استفاده از مواد و قطعات وارد شده، آن‌ها برای اطمینان از کیفیت و اصالت آن‌ها مورد بازرسی قرار می‌گیرند. این روش در بسیاری از صنایع مانند صنایع الکترونیک، خودروسازی و صنایع داروسازی استفاده می‌شود.

مزیت اصلی بازرسی ورودی، جلوگیری از ورود مواد و قطعات با کیفیت نامطلوب به فرآیند تولید است. این روش می‌تواند زمان و هزینه را به دلیل پیدا کردن مشکلات در مرحله اولیه کاهش دهد. با این حال، این روش در صورت عدم توجه به نحوه انجام بازرسی ممکن است باعث تأخیر در ورود مواد به فرآیند تولید شود. همچنین، این روش ممکن است برای واحدهای تولیدی کوچک با حجم تولید کم، به دلیل هزینه‌های بالای بازرسی، غیرعملی باشد.

بازرسی در جریان تولید (In-process inspection)

بازرسی در جریان تولید به معنای بازرسی محصول در حین فرآیند تولید است. در این روش، محصول در طول فرآیند تولید مورد بازرسی قرار می‌گیرد تا مشکلات و نواقص در مراحل مختلف فرآیند تشخیص داده شود. این روش بیشتر در صنایعی که تولیداتشان یکپارچه و پیچیده است، مانند صنایع خودروسازی و هواپیماسازی، استفاده می‌شود.

مزیت اصلی بازرسی در جریان تولید، شناسایی سریع تر مشکلات و نواقص در فرآیند تولید است. با این روش، امکان دارد که مشکلات در مرحله اولیه شناسایی شوند و به تأخیر در فرآیند تولید نزدیک نشوند. بازرسی در جریان تولید همچنین می‌تواند به بهبود کیفیت محصول و کاهش هدررفت کمک کند. با این حال، هزینه‌های بالای بازرسی در جریان تولید ممکن است برای بعضی از صنایع اقتصادی نباشد. همچنین، بازرسی در جریان تولید ممکن است به تأخیر در فرآیند تولید و بالا رفتن هزینه تولید منجر شود.

بازرسی پایانی (Final inspection)

بازرسی پایانی به معنای بازرسی کامل محصول در پایان فرآیند تولید است. در این روش، محصول در مرحله نهایی تولید و پس از انجام تمامی فرآیندهای تولید، برای ارزیابی و تأیید کیفیت مورد بازرسی قرار می‌گیرد. بازرسی پایانی برای اطمینان از کیفیت محصول، جلوگیری از ارسال محصولات ناکیفیت و تأمین رضایت مشتریان استفاده می‌شود.

بازرسی پایانی مزایایی همچون اطمینان از کیفیت محصولات، کاهش هزینه‌ها و زمان مورد نیاز برای بازرسی محصولات و بهبود عملکرد فرآیندهای تولید دارد. با این حال، در صورتی که مشکلات و نواقص در محصول در مراحل قبلی تولید شناسایی نشوند، ممکن است بازرسی پایانی نتواند همه مشکلات را شناسایی کند. همچنین، بازرسی پایانی می‌تواند به تأخیر در ارسال محصولات به مشتریان منجر شود. در نتیجه، استفاده از روش بازرسی پایانی باید به شکل دقیق و با در نظر گرفتن ویژگی‌های خاص هر صنعت و محصول، برنامه‌ریزی شود.

بازرسی تصادفی (Random inspection)


بازرسی تصادفی به معنای بازرسی تصادفی و نمونه‌برداری از دسته‌ای از محصولات به منظور ارزیابی و تأیید کیفیت آنهاست. در این روش، نمونه‌ای از محصولات به‌صورت تصادفی از دسته‌ای که به تولید رسیده‌اند انتخاب می‌شود و برای بازرسی و ارزیابی کیفیت به آزمایشگاه ارسال می‌گردد.

این روش به دلیل سادگی و کاربردی بودن، برای اکثر صنایع مناسب است و به‌عنوان یک روش ارزان قیمت و سریع برای کنترل کیفیت محصولات مورد استفاده قرار می‌گیرد. همچنین، بازرسی تصادفی می‌تواند به‌عنوان یک ابزار مؤثر در ارتقای کیفیت محصولات و بهبود فرآیندهای تولید باشد.

با این حال، در صورتی که نمونه‌برداری به‌صورت نادرست و بدون رعایت اصول آماری صورت گیرد، ممکن است این روش از عملکرد خوبی برخوردار نباشد و نتایج نادرست به‌دنبال داشته باشد. بنابراین، استفاده از بازرسی تصادفی باید با رعایت اصول آماری و استانداردهای کیفیت مناسب و به همراه دیگر روش‌های کنترل کیفیت به‌کارگیری شود.

بازرسی پایداری (Reliability inspection)

بازرسی پایداری یا بازرسی قابلیت اطمینان، روشی است که در آن بازرسی بر روی محصولات به‌صورت مکرر و مداوم صورت می‌گیرد تا به‌طور مستمر و مداوم کیفیت محصولات را تأیید کند و به‌روزرسانی و بهبود فرآیندهای تولید را تضمین کند.

در این روش، نمونه‌هایی از محصولات برای آزمایش‌های کیفیتی انتخاب می‌شوند و سپس بررسی‌ها و آزمایش‌ها به‌صورت دوره‌ای و متناوب بر روی نمونه‌های انتخاب شده صورت می‌گیرد. با این روش، کیفیت و قابلیت اطمینان محصولات در طول زمان بررسی می‌شود و از این‌جهت این روش به‌عنوان یک روش پایدار و مداوم در کنترل کیفیت محصولات شناخته می‌شود.

استفاده از بازرسی پایداری به دلیل نیاز به زمان و هزینه بالا، به‌خصوص برای محصولاتی با عمر طولانی و مصرف کنندگان حرفه‌ای مزیت دارد. همچنین، با استفاده از این روش، فرآیندهای تولید و مشکلات آن‌ها به‌طور دقیق‌تر شناسایی و بهبود داده می‌شود و این باعث کاهش موارد عودت و بازخورد منفی مصرف کنندگان محصولات می‌شود.

بازرسی خودکار (Automatic inspection)

بازرسی خودکار یا همان بازرسی اتوماتیک، یکی از روش‌های کنترل کیفیت محصولات است که با استفاده از تکنولوژی و دستگاه‌های خودکار صورت می‌گیرد. در این روش، دستگاه‌های خودکار به‌جای انسان، برای انجام بازرسی و آزمایش‌های کیفیتی محصولات استفاده می‌شوند.

استفاده از بازرسی خودکار به دلیل دقت و سرعت بالای آن، برای محصولات با مشخصات فنی و کیفیتی سخت و پیچیده مزیت دارد. همچنین، با استفاده از این روش، هزینه‌های کنترل کیفیت را نیز کاهش می‌دهد و زمان تولید و عرضه محصول را افزایش می‌دهد.

با این حال، استفاده از بازرسی خودکار برای محصولاتی با تغییرات مکرر در طرح و ابعاد و همچنین محصولاتی با خصوصیات بصری خاص مانند رنگ و براقیت ممکن است محدودیت داشته باشد. به علاوه، نیاز به دستگاه‌های پیشرفته و پیچیده و هزینه بالای آن‌ها نیز از محدودیت‌های استفاده از بازرسی خودکار است.

بازرسی تحویلی (Receiving inspection)

بازرسی تحویلی (Receiving inspection) یکی از روش‌های بازرسی و کنترل کیفیت محصولات است که در زمان تحویل مواد و قطعات به کارخانه یا واحد تولید، انجام می‌شود. هدف اصلی بازرسی تحویلی، بررسی و ارزیابی کیفیت مواد و قطعات دریافتی و تضمین کیفیت محصولات تولیدی با استفاده از این مواد و قطعات است.

در بازرسی تحویلی، مواد و قطعات تحویلی به کارخانه، با توجه به نیازهای مشخص شده برای کیفیت، تحت بررسی قرار می‌گیرند. این بررسی ممکن است شامل بررسی مشخصات فنی، اندازه، وزن، تعداد، شکل و شرایط بسته‌بندی مواد و قطعات باشد. در صورتی که مواد و قطعات با مشخصات مورد نیاز برای تولید محصولات نباشند، این مواد و قطعات به دستور کنترل کیفیت، برگشت داده می‌شوند.

بازرسی تحویلی در تضمین کیفیت محصولات تولیدی بسیار مهم است، زیرا محصولات تولیدی تنها با استفاده از مواد و قطعات با کیفیت و مطابق با مشخصات فنی و استانداردهای مربوطه می‌توانند دارای کیفیت بالا و قابل قبول باشند.

بازرسی خارجی (External inspection)

بازرسی خارجی (External inspection) یکی از روش‌های بازرسی و کنترل کیفیت محصولات است که در زمان تحویل محصولات به مشتری یا در مراحل بعد از تحویل محصول به مشتری، انجام می‌شود. هدف اصلی بازرسی خارجی، بررسی و ارزیابی کیفیت محصولات تولیدی و تضمین اینکه محصولات مطابق با مشخصات فنی و استانداردهای مربوطه هستند.

در بازرسی خارجی، محصولات تحویلی به مشتری، با توجه به نیازهای مشخص شده برای کیفیت، تحت بررسی قرار می‌گیرند. این بررسی ممکن است شامل بررسی مشخصات فنی، اندازه، وزن، تعداد، شکل و شرایط بسته‌بندی محصولات باشد. در صورتی که محصولات با مشخصات مورد نیاز برای مشتری و استانداردهای مربوطه مطابقت نداشته باشند، این محصولات به دستور کنترل کیفیت، برگشت داده می‌شوند.

بازرسی خارجی در تضمین کیفیت محصولات تولیدی بسیار مهم است، زیرا محصولات تولیدی تنها با استفاده از فرایندها و مواد با کیفیت و مطابق با مشخصات فنی و استانداردهای مربوطه می‌توانند دارای کیفیت بالا و قابل قبول باشند.

بازرسی داخلی (Internal inspection)

بازرسی داخلی (Internal inspection) یکی از روش‌های بازرسی و کنترل کیفیت محصولات است که در زمان تولید محصولات انجام می‌شود. هدف اصلی بازرسی داخلی، کنترل کیفیت محصولات در هنگام تولید و قبل از ارسال محصول به مشتری است. با انجام بازرسی داخلی، می‌توان به دقت و بیشترین اطمینان ممکن از کیفیت محصولات اطمینان حاصل کرد و در صورت وجود هر گونه نقص یا خطا در محصولات، از بروز مشکلات و مختلف مشکلات بعدی جلوگیری کرد.

در بازرسی داخلی، محصولات در مراحل مختلف تولید، تحت بررسی قرار می‌گیرند. به این ترتیب که در هر مرحله از فرایند تولید، نمونه‌هایی از محصولات جهت بررسی و ارزیابی کیفیت به کارشناسان کنترل کیفیت داده می‌شود. بررسی کیفیت محصولات در بازرسی داخلی، شامل بررسی مشخصات فنی، اندازه، وزن، تعداد، شکل و شرایط بسته‌بندی محصولات است. در صورتی که محصولات با مشخصات فنی و استانداردهای مربوطه مطابقت نداشته باشند، این محصولات به دستور کنترل کیفیت، جهت بازرسی و تعمیر در مراحل بعدی تولید برگشت داده می‌شوند.

بازرسی داخلی بسیار مهم است، زیرا می‌تواند باعث کاهش مخاطراتی شود که با نقص و خطا در محصولات به همراه دارند. این روش به شرکت‌ها این امکان را می‌دهد که با تشخیص نقص و خطا در هنگام تولید، به راحتی بتوانند آن‌ها را اصلاح کرده و از بروز م

بازرسی بدون مرز (Borderless inspection)

"بازرسی بدون مرز" عبارت است از یک روش بازرسی که در آن، محصول یا کالایی که در دسترس است، بدون توجه به مرزها یا محدودیت‌های جغرافیایی دیگر بررسی می‌شود. این روش معمولاً برای کالاهایی استفاده می‌شود که در زمان ورود به یک کشور یا منطقه تجاری، قوانین و مقررات ویژه‌ای را از لحاظ کیفیت باید رعایت کنند. به عنوان مثال، کالاهایی که ممکن است خطر برای بهداشت عمومی ایجاد کنند، محصولات خوراکی، داروها و محصولات پزشکی معمولاً باید با استفاده از این روش بازرسی شوند. در بازرسی بدون مرز، شرکت‌هایی که دارای محصولات مربوط به این دسته هستند، می‌توانند با یک شرکت بازرسی معتبر همکاری کنند و تمامی مراحل بازرسی را با آنها هماهنگ کنند.

بازرسی کالا چه رابطه ای با روش‌های بازرسی و کنترل کیفیت کالا دارد؟


بازرسی کالا یکی از روش‌های کنترل کیفیت کالا است که به منظور بررسی کیفیت و مطابقت کالا با استانداردها، مشخصات و نیازهای مشتری صورت می‌گیرد. در واقع، بازرسی کالا به عنوان یکی از روش‌های اصلی کنترل کیفیت، به منظور تضمین کیفیت و رضایت مشتریان از محصولات استفاده می‌شود.

در روش‌های بازرسی و کنترل کیفیت کالا، علاوه بر بازرسی کالا، روش‌های دیگری نیز وجود دارند که به تناسب نیاز و وضعیت تولید و عرضه کالا، به کار گرفته می‌شوند. برای مثال، بازرسی ورودی، بازرسی در جریان تولید، بازرسی پایانی، بازرسی پایداری و... از جمله روش‌های دیگری هستند که در برخی موارد به تناسب نیاز شرکت‌ها و مشتریان به کار گرفته می‌شوند. هر یک از این روش‌ها، برای بررسی یک جنبه خاص از کیفیت کالا طراحی شده‌اند. به عنوان مثال، بازرسی ورودی برای بررسی کیفیت کالایی است که وارد شرکت شده و قرار است به تولید محصولات دیگر از آن استفاده شود، و بازرسی پایانی برای بررسی کیفیت نهایی محصول قبل از عرضه به بازار صورت می‌گیرد.

در کل، بازرسی کالا به عنوان یکی از روش‌های کنترل کیفیت، همراه با سایر روش‌هایی مانند بازرسی ورودی، بازرسی در جریان تولید، بازرسی پایانی، بازرسی پایداری و بازرسی تصادفی می‌تواند به تضمین کیفیت کالا و رضایت مشتریان کمک کند.

شرکت بازرسی چه نقشی در روش‌های بازرسی و کنترل کیفیت کالا دارد؟

شرکت بازرسی نقش مهمی در روش‌های بازرسی و کنترل کیفیت کالا دارد. این شرکت‌ها معمولاً تخصصی در زمینه بازرسی و کنترل کیفیت کالا هستند و از افرادی با تخصص و تجربه در این زمینه استفاده می‌کنند.

شرکت بازرسی می‌تواند به عنوان یک مستقل از سازنده و خریدار، به بازرسی کالا در مراحل مختلف تولید، از جمله بازرسی ورودی، بازرسی در جریان تولید و بازرسی پایانی، بپردازد. همچنین، این شرکت‌ها می‌توانند به عنوان مشاور در زمینه کنترل کیفیت کالا نیز فعالیت کنند و راهکارهایی را برای بهبود کیفیت کالا ارائه دهند.

با استفاده از شرکت‌های بازرسی، خریداران می‌توانند از کیفیت کالای خریداری شده اطمینان حاصل کنند و سازندگان نیز می‌توانند با اعتماد به شرکت بازرسی، کیفیت کالای تولیدی خود را بهبود بخشند.

نتیجه گیری:

در کل، روش‌های بازرسی و کنترل کیفیت کالا باعث بهبود کیفیت کالا، کاهش هزینه‌ها و افزایش رضایت مشتریان می‌شوند. انتخاب روش مناسب برای بازرسی کالا بستگی به نوع و ماهیت کالا، سازمان تولید کننده، استانداردهای لازم و نیازهای خریدار دارد.

روش‌های مختلف بازرسی و کنترل کیفیت کالا، از جمله بازرسی 100 درصد، بازرسی از طریق نمونه‌برداری، بازرسی ورودی، بازرسی در جریان تولید، بازرسی پایانی، بازرسی پایداری، بازرسی خودکار، بازرسی تحویلی، بازرسی خارجی، بازرسی داخلی و بازرسی بدون مرز هستند. هر یک از این روش‌ها مزایا و معایب خود را دارند و بهتر است با توجه به شرایط موجود، از روش‌های مناسب و ترکیبی از آن‌ها استفاده کرد.

شرکت بازرسی نیز می‌تواند نقش مهمی در بهبود کیفیت کالا و افزایش رضایت مشتریان ایفا کند. به کمک این شرکت‌ها، می‌توان کیفیت کالای تولیدی را بهبود داده و از هزینه‌های احتمالی بازگشت کالا و انتقادات مشتریان جلوگیری کرد.